Dursun Erkılıç
Köşe Yazarı
Dursun Erkılıç
 

‘İnsan derisiyle kaplı anayasa’

[simple-author-box] Güncel konulardan biri de ‘anayasa’. Siyasilerin diline düşen iflah olmaz ya anayasanın da anası ağlayacak demektir! Çünkü ağzını açan ‘yeni bir anayasa şart’ diyor ve fakat her biri ayrı telden çalıyor. Dünyadaki ilk anayasanın ‘yazılı olarak’ 1781 yılında Amerika’da düzenlendiği söylense de, bunu, 15 Haziran 1215’te derebeyleri karşısında geri adım atan Kral’ın bazı yetkilerinin kısıtlanmasını kabul ettiği Magna Carta’ya yani ‘Büyük Özgürlükler Sözleşmesi’ne götürenler de vardır. Osmanlı İmparatorluğu’nda 1876 yılında Kanun-i Esasi’nin yürürlüğe girmesi ile birlikte ilk anayasal sistemin başladığı belirtilir. Türkiye’de ise 1924 Anayasası yani ‘Yeni Teşkilât-ı Esasîye Kanunu’ 20 Nisan 1924’te kabul edildi. Yani biraz gecikmişliğimiz var. Darbelerle gelen anayasalar ise pek çok değişikliğe uğramış olsa da hiçbir zaman derde derman olma özelliği kazanamamıştır. Bu yüzden ‘yeni ve sivil bir anayasa’ terennüm ediliyor. Başlığa gelelim ‘İnsan Derisiyle Kaplı Anayasa’ ifadesi, ünlü akademisyen ve hukukçu merhum Tarık Zafer Tunaya’ya ait.23 Aralık 1959’da Cumhuriyet Gazetesinde yayımlanan aynı başlıklı yazısı, Mart 1979’da Çağdaş Yayınları arasında basılan kitabının da adı olmuştur. Kitabın daha sonra başka yayınevleri tarafından da basıldı ve internet üzerinden satışı yapılıyor. Tunaya (özetle) şunları yazar: -Paris’in şirin müzelerinden birinde gözlerim küçük bir kitaba takıldı, Altındaki etikete eğildim ve okudum: 1791 Anayasası. Fransa’nın ilk yazılı anayasası. Biraz daha dikkatle bakınca alt satırdaki şu müthiş cümle beni dondurdu: “İnsan derisiyle kaplanmıştır”. Açmaya gerek yok! Tahmin edeceğiniz gibi Batı’da anayasa ve anayasal haklar konusunda verilen mücadelelere vurgu yapılırken Osmanlı ve Türkiye’deki çalışmalara ve yaşananlar da hatırlatılıyor. 1791’den bu yana siyasiler oturup bir anayasa yapma, yapabilme yetkinliğine ulaşamamışsa, ‘yeni ve sivil bir anayasa’ talebinin akıbeti ne ola? * Siyaset koltuğu ‘üç ayaklı’dır! Evden ne zaman çıksam, karşı yayladaki turuncu koltuk veriyordu ilk selamı! İki yıla yakın sürede o kadar güneş, yağmur, kar, boran gördü ki bana mısın dememiş yerinden oynamamıştı. Geçenlerde yine ‘merhaba’ deyim deyince, baktım yarinde yok. Götürmüşler! Yerinde dursaydı şunu diyecektim: -Siyaset koltuğundan sağlamsın! O turuncu koltuk zihnimden film şeridi gibi akıp giden olaylar, düşüncelerle koltuk sahibi nice siyasetçiyi getirdi gözlerimin önüne. Makam, mevki sahibi idiler, değiller… Vardılar, yoklar… Yaşayana selamet, ölene rahmet dileyerek hem onları andım hem de onlar gibi koltuk peşinde koşanlara öğüt vermek istedim. Şöyle: Siyasetin peşinden ömür boyu koşan var Makam/mevki kapınca farklı halde coşan var Koşmak, coşmak güzel de bir de ordan düşen var Aman dikkat siyaset koltuğu üç ayaklı Kimi muhtar, başkanlık düşler durur gönlünde Mümbit tarla ne eksen başak verir gönlünde Tamam, eyvallah çok şey bulur varır gönlünde Aman dikkat siyaset koltuğu üç ayaklı Millete vekil olmak hedeflerin iyisi Siyaseten efsunlu gibi çarpar büyüsü Tamam, eyvallah şimdi bu hal Şam’da kayısı Aman dikkat siyaset koltuğu üç ayaklı Hırkalı’dan öğüt al siyasete güvenme Liste başı olsan da gerinerek sevinme Hüsran ile düşersen boş boşuna dövünme Aman dikkat siyaset koltuğu üç ayaklı Dediklerimden ders alan olursa yoluna daha emin adımlarla devam eder. Aksi halde yolda kalanlar olur. Demedi demeyin… * SÖZ Söylediklerinize dikkat edin; düşüncelere dönüşür... Düşüncelerinize dikkat edin; duygularınıza dönüşür... Duygularınıza dikkat edin; davranışlarınıza dönüşür... Davranışlarınıza dikkat edin; alışkanlıklarınıza dönüşür... Alışkanlıklarınıza dikkat edin; değerlerinize dönüşür... Değerlerinize dikkat edin; karakterinize dönüşür... Karakterinize dikkat edin; kaderinize dönüşür... (Mahatma Ghandi)
Ekleme Tarihi: 07 Nisan 2021 - Çarşamba

‘İnsan derisiyle kaplı anayasa’

[simple-author-box]

Güncel konulardan biri de ‘anayasa’. Siyasilerin diline düşen iflah olmaz ya anayasanın da anası ağlayacak demektir! Çünkü ağzını açan ‘yeni bir anayasa şart’ diyor ve fakat her biri ayrı telden çalıyor.

Dünyadaki ilk anayasanın ‘yazılı olarak’ 1781 yılında Amerika’da düzenlendiği söylense de, bunu, 15 Haziran 1215’te derebeyleri karşısında geri adım atan Kral’ın bazı yetkilerinin kısıtlanmasını kabul ettiği Magna Carta’ya yani ‘Büyük Özgürlükler Sözleşmesi’ne götürenler de vardır.

Osmanlı İmparatorluğu’nda 1876 yılında Kanun-i Esasi’nin yürürlüğe girmesi ile birlikte ilk anayasal sistemin başladığı belirtilir. Türkiye’de ise 1924 Anayasası yani ‘Yeni Teşkilât-ı Esasîye Kanunu’ 20 Nisan 1924’te kabul edildi. Yani biraz gecikmişliğimiz var.

Darbelerle gelen anayasalar ise pek çok değişikliğe uğramış olsa da hiçbir zaman derde derman olma özelliği kazanamamıştır. Bu yüzden ‘yeni ve sivil bir anayasa’ terennüm ediliyor.

Başlığa gelelim

‘İnsan Derisiyle Kaplı Anayasa’ ifadesi, ünlü akademisyen ve hukukçu merhum Tarık Zafer Tunaya’ya ait.23 Aralık 1959’da Cumhuriyet Gazetesinde yayımlanan aynı başlıklı yazısı, Mart 1979’da Çağdaş Yayınları arasında basılan kitabının da adı olmuştur. Kitabın daha sonra başka yayınevleri tarafından da basıldı ve internet üzerinden satışı yapılıyor.

Tunaya (özetle) şunları yazar:

-Paris’in şirin müzelerinden birinde gözlerim küçük bir kitaba takıldı, Altındaki etikete eğildim ve okudum: 1791 Anayasası. Fransa’nın ilk yazılı anayasası. Biraz daha dikkatle bakınca alt satırdaki şu müthiş cümle beni dondurdu: “İnsan derisiyle kaplanmıştır”.

Açmaya gerek yok!

Tahmin edeceğiniz gibi Batı’da anayasa ve anayasal haklar konusunda verilen mücadelelere vurgu yapılırken Osmanlı ve Türkiye’deki çalışmalara ve yaşananlar da hatırlatılıyor.

1791’den bu yana siyasiler oturup bir anayasa yapma, yapabilme yetkinliğine ulaşamamışsa, ‘yeni ve sivil bir anayasa’ talebinin akıbeti ne ola?

*

Siyaset koltuğu ‘üç ayaklı’dır!

Evden ne zaman çıksam, karşı yayladaki turuncu koltuk veriyordu ilk selamı!

İki yıla yakın sürede o kadar güneş, yağmur, kar, boran gördü ki bana mısın dememiş yerinden oynamamıştı. Geçenlerde yine ‘merhaba’ deyim deyince, baktım yarinde yok. Götürmüşler! Yerinde dursaydı şunu diyecektim:

-Siyaset koltuğundan sağlamsın!

O turuncu koltuk zihnimden film şeridi gibi akıp giden olaylar, düşüncelerle koltuk sahibi nice siyasetçiyi getirdi gözlerimin önüne.

Makam, mevki sahibi idiler, değiller…

Vardılar, yoklar…

Yaşayana selamet, ölene rahmet dileyerek hem onları andım hem de onlar gibi koltuk peşinde koşanlara öğüt vermek istedim. Şöyle:

Siyasetin peşinden ömür boyu koşan var Makam/mevki kapınca farklı halde coşan var Koşmak, coşmak güzel de bir de ordan düşen var Aman dikkat siyaset koltuğu üç ayaklı

Kimi muhtar, başkanlık düşler durur gönlünde Mümbit tarla ne eksen başak verir gönlünde Tamam, eyvallah çok şey bulur varır gönlünde Aman dikkat siyaset koltuğu üç ayaklı

Millete vekil olmak hedeflerin iyisi Siyaseten efsunlu gibi çarpar büyüsü Tamam, eyvallah şimdi bu hal Şam’da kayısı Aman dikkat siyaset koltuğu üç ayaklı

Hırkalı’dan öğüt al siyasete güvenme Liste başı olsan da gerinerek sevinme Hüsran ile düşersen boş boşuna dövünme Aman dikkat siyaset koltuğu üç ayaklı

Dediklerimden ders alan olursa yoluna daha emin adımlarla devam eder.

Aksi halde yolda kalanlar olur. Demedi demeyin…

*

SÖZ

Söylediklerinize dikkat edin; düşüncelere dönüşür... Düşüncelerinize dikkat edin; duygularınıza dönüşür... Duygularınıza dikkat edin; davranışlarınıza dönüşür... Davranışlarınıza dikkat edin; alışkanlıklarınıza dönüşür... Alışkanlıklarınıza dikkat edin; değerlerinize dönüşür... Değerlerinize dikkat edin; karakterinize dönüşür... Karakterinize dikkat edin; kaderinize dönüşür... (Mahatma Ghandi)

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve ankhaber.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.