Türkiye bir ‘deprem, yağış/sel ve dolu afeti’ ülkesi İklim değişikliği etkilerinin yoğun hissedildiği Türkiye'de, son 12 yılda 8 bin 274 meteorolojik karakterli afet rapor edildi, en fazla afetin yaşandığı yıl, 2021 oldu. Meteorolojik afet raporunda listenin başına "fırtına" yerleşti Afetler ve kentler Konu, Ankara’da düzenlenen ve dünya çapında ilgi gören EKO İKLİM Zirvesi / Fuarı çerçevesinde de geldiği için, üzerinde önemle durulması gereken bir konu hatta sorun. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğünce (MGM) hazırlanan "Türkiye Meteorolojik Afetler Değerlendirmesi (2010-2021)" raporu incelendiğinde bu daha iyi anlaşılıyor. Çünkü rapora göre, son 12 yılda 8 bin 274 meteorolojik karakterli afet kaydedildi. Bu süre içinde en çok meteorolojik afetin meydana geldiği yıl, 2021 oldu. "Fırtına", "şiddetli yağış ve sel" ile "dolu" en sık görülen üç afet olarak kayıtlara geçti. MGM kayıtlarına bakıldığında göze çarpan verilere göre, Türkiye'de 2010-2021 yılları arasında meteorolojik afetler en fazla sırasıyla Antalya, Balıkesir, İzmir, İstanbul, Konya, Mersin, Ordu, Van, Muğla, Aksaray, Çorum, Bursa, Elazığ, Kayseri, Manisa, Kastamonu, Nevşehir ve Aydın'da meydana geldi. Türkiye'de özellikle 2018'den itibaren meteorolojik afetlerin oluşum sayılarında belirgin bir artış görüldü. Fırtına, şiddetli yağış/sel ve dolu afetleri her yıl yaşandı. Afetler ve aylar… Rapora göre, Türkiye'de 2010-2021 yıllarında en fazla meydana gelen meteorolojik karakterli afetin, "fırtına" olduğu kaydedildi. Bu dönemde toplam 2 bin 645 fırtına afeti rapor edildi. İkinci sırada ise 2 bin 486 olay ile "şiddetli yağış/sel afeti" yer aldı. Fırtına ve sel afetleri bu dönemde Türkiye'nin büyük bir kısmında görüldü. 2010-2021 yıllarında 1427 "dolu" afeti meydana geldi ve afetler içerisinde üçüncü sırada yer aldı. Yoğun kar yağışıyla oluşan kar afeti ise bu dönemde toplam 477 kez yaşandı. Son 12 yıllık periyotta sayısal bakımdan en fazla meteorolojik afet, haziranda meydana geldi. Bunu sırasıyla ocak, mayıs, nisan, mart, aralık ve şubat takip etti. Fırtına, şiddetli yağış ve sel afetleri bu dönemde sıklıkları değişmekle beraber her ay meydana geldi. En çok yaşanan afet olan fırtına, en fazla ocak ayında, şiddetli yağış/sel ve dolu afetleri ise en fazla haziran ayında yaşandı. ‘Fırtına’ dönemi… Raporda göze çarpan önemli hususlardan biri de, en çok görülen afetlerin başında fırtınanın geliyor olması. Her yıl binlerce insanın etkilenmesine direkt ya da dolaylı yollarla sebep oluyor çünkü. İnsanlara ve çevreye bıraktığı hasar dışında, etkileri ile diğer afetleri tetiklemesinin de altı çizilen rapora göre orman yangınlarının en önemli sebeplerinden biri de fırtına sonucu hasar gören enerji nakil ve dağıtım hatlarının, yangınların başlamasına yol açmış olması. Fırtına ayı: Ocak "Türkiye Meteorolojik Afetler Değerlendirmesi (2010-2021)" raporundaki değerlendirmeye göre, raporu kapsayan dönemde en fazla fırtına ocak ayında oluştu, bunu sırasıyla mart ve nisan ayları takip etti. Sel/deprem yarışı Türkiye'de görülen doğal afetler içinde sel felaketinin depremden sonra en büyük can ve mal kaybına neden olduğunun belirtilmesi; can kayıplarına yol açmanın yanında mal kaybına neden olan seller sonucu milyarlarca liralık ekonomik kayıp yaşanması, bundan sonraki süreçte meydana gelecek kayıpların azaltılması için acil önlemler alınması gerektiğini gösteriyor. 2018 / 2019 selleri “Sellerin temel sebebi, kuvvetli yağmur fırtınalarında drenaj sistemlerindeki yetersizlik sonucu ana nehir kanallarının tamamen dolu olmasıyla meydana gelen taşmalar” ise bunun önüne geçmek çok da zor olmasa gerek. Bu yapılmadığı için, 2010-2021 periyodunda Türkiye'de şiddetli yağış/sel afeti en fazla Antalya, İzmir, Balıkesir’i vurdu. Sel ayı: Haziran Rapora göre, Türkiye'de 2010-2021 yıllarında Ege'de Muğla, Manisa, Aydın; Marmara'da İstanbul, Bursa; Karadeniz'de ise Samsun, Ordu ve Giresun'da çok fazla sel afeti yaşandı. 2010-2021 yıllarında şiddetli yağış ve sel afeti en fazla 2018 ve 2019'da olurken, 300'den fazla sel afeti vardı. 2018-2021 yıllarında ise sel afeti her yıl 200'den fazlaydı. Türkiye'de son 12 yılda aylık şiddetli yağış ve sel afeti en fazla haziranda oldu. Son 12 yılda haziran ayında şiddetli yağış ve sel afeti 500'den fazla. Aylık dağılıma bakıldığında yine mayıs ayında 200'den fazla sel afeti yaşandı. Dolu ili: Antalya En çok görülen afetlerin başında gelen dolu, Türkiye'de 2010-2021 yıllarında en fazla Antalya'da meydana geldi. Bu dönem içerisinde Şırnak, Rize ve Bartın hariç bütün illerde dolu afeti oldu. Akdeniz'de Mersin, İç Anadolu'da Konya, Karadeniz'de Çorum, Tokat ve Kastamonu'da çok fazla dolu afeti kayıtlara geçti. 2010-2021 yıllarında dolu afeti en fazla 2020'de meydana geldi. 2020 yılında 200'den fazla dolu afeti görüldü. Türkiye'de aylık dolu afeti en fazla haziranda, sırasıyla mayıs ve nisanda meydana geldi. Son 12 yılda haziran aylarında dolu afeti 400'den fazlaydı.